Παρουσίαση Εισαγωγής Στο Αρχαίο Θέατρο

Η εισαγωγή της Αντιγόνης σε Πρόγραμμα Προβολής Παρουσιάσεων (Powerpoint) από την Pagina Philologiae. Πατήστε τον παρακάτω σύνδεσμο και μετά πάνω δεξιά download:

Εισαγωγή στο Αρχαίο Θέατρο

Λυσίου υπέρ Μαντιθέου, μετάφραση

ΕΣΠΕΡΙΝΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΜΕ Λ.Τ. ΘΗΒΑΣ

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ Γ’ ΛΥΚΕΙΟΥ ΕΣΠΕΡΙΝΩΝ

ΚΥΚΛΟΣ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΒΛΑΣΙΟΣ ΤΖΟΥΜΑΡΗΣ

ΛΥΣΙΟΥ   ΥΠΕΡ ΜΑΝΤΙΘΕΟΥ

                     ΑΡΧΑΙΟ ΚΕΙΜΕΝΟ                                         ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ

ΠΡΟΟΙΜΙΟ 1-3 [1] Εἰ μὴ συνῄδειν, ὦ βουλή, τοῖς κατηγόροις βουλομένοις ἐκ παντὸς τρόπου κακῶς ἐμὲ ποιεῖν, πολλὴν ἂν αὐτοῖς χάριν εἶχον ταύτης τῆς κατηγορίας· ἡγοῦμαι γὰρ τοῖς ἀδίκως διαβεβλημένοις τούτους εἶναι μεγίστων ἀγαθῶν αἰτίους, οἵτινες ἂν αὐτοὺς ἀναγκάζωσιν εἰς ἔλεγχον τῶν αὐτοῖς βεβιωμένων καταστῆναι.   [2]  ἐγὼ γὰρ οὕτω σφόδρα ἐμαυτῷ πιστεύω, ὥστ᾽ ἐλπίζω καὶ εἴ τις πρός με τυγχάνει ἀηδῶς [ἢ κακῶς] διακείμενος, ἐπειδὰν ἐμοῦ λέγοντος ἀκούσῃ περὶ τῶν πεπραγμένων, μεταμελήσειν αὐτῷ καὶ πολὺ βελτίω με εἰς τὸν λοιπὸν χρόνον ἡγήσεσθαι. [3] ἀξιῶ δέ, ὦ βουλή, ἐὰν μὲν τοῦτο μόνον ὑμῖν ἐπιδείξω, ὡς εὔνους εἰμὶ τοῖς καθεστηκόσι πράγμασι καὶ ὡς ἠνάγκασμαι τῶν αὐτῶν κινδύνων μετέχειν ὑμῖν, μηδέν πώ μοι πλέον εἶναι. ἐὰν δὲ φαίνωμαι καὶ τὰ ἄλλα μετρίως βεβιωκὼς καὶ πολὺ παρὰ τὴν δόξαν καὶ παρὰ τοὺς λόγους τοὺς τῶν ἐχθρῶν, δέομαι ὑμῶν ἐμὲ μὲν δοκιμάζειν, τούτους δὲ ἡγεῖσθαι χείρους εἶναι. πρῶτον δὲ ἀποδείξω ὡς οὐκ ἵππευον [οὔτ᾽ ἐπεδήμουν] ἐπὶ τῶν τριάκοντα, οὐδὲ μετέσχον τῆς τότε πολιτείας.   ΔΙΗΓΗΣΗ-ΑΠΟΔΕΙΞΗ 4-19.  [4] Ἡμᾶς γὰρ ὁ πατὴρ πρὸ τῆς ἐν Ἑλλησπόντῳ συμφορᾶς ὡς Σάτυρον τὸν ἐν τῷ Πόντῳ διαιτησομένους ἐξέπεμψε, καὶ οὔτε τῶν τειχῶν καθαιρουμένων <ἐπεδημοῦμεν> οὔτε μεθισταμένης τῆς πολιτείας, ἀλλ᾽ ἤλθομεν πρὶν τοὺς ἀπὸ Φυλῆς εἰς τὸν Πειραιᾶ κατελθεῖν πρότερον πένθ᾽ ἡμέραις.  [5] καίτοι οὔτε ἡμᾶς εἰκὸς ἦν εἰς τοιοῦτον καιρὸν ἀφιγμένους ἐπιθυμεῖν μετέχειν τῶν ἀλλοτρίων κινδύνων, οὔτ᾽ ἐκεῖνοι φαίνονται τοιαύτην γνώμην ἔχοντες ὥστε καὶ τοῖς ἀποδημοῦσι καὶ τοῖς μηδὲν ἐξαμαρτάνουσι μεταδιδόναι τῆς πολιτείας, ἀλλὰ μᾶλλον ἠτίμαζον καὶ τοὺς συγκαταλύσαντας τὸν δῆμον. [6] Ἔπειτα δὲ ἐκ μὲν τοῦ σανιδίου τοὺς ἱππεύσαντας σκοπεῖν εὔηθές ἐστιν· ἐν τούτῳ γὰρ πολλοὶ μὲν τῶν ὁμολογούντων ἱππεύειν οὐκ ἔνεισιν, ἔνιοι δὲ τῶν ἀποδημούντων ἐγγεγραμμένοι εἰσίν. ἐκεῖνος δ᾽ ἐστὶν ἔλεγχος μέγιστος· ἐπειδὴ γὰρ κατήλθετε, ἐψηφίσασθε τοὺς φυλάρχους ἀπενεγκεῖν τοὺς ἱππεύσαντας, ἵνα τὰς καταστάσεις ἀναπράξητε παρ᾽ αὐτῶν. [7] ἐμὲ τοίνυν οὐδεὶς ἂν ἀποδείξειεν οὔτ᾽ ἀπενεχθέντα ὑπὸ τῶν φυλάρχων οὔτε παραδοθέντα τοῖς συνδίκοις οὔτε κατάστασιν καταβαλόντα. καίτοι πᾶσι ῥᾴδιον τοῦτο γνῶναι, ὅτι ἀναγκαῖον ἦν τοῖς φυλάρχοις, εἰ μὴ ἀποδείξειαν τοὺς ἔχοντας τὰς καταστάσεις, αὐτοῖς ζημιοῦσθαι. ὥστε πολὺ ἂν δικαιότερον ἐκείνοις τοῖς γράμμασιν ἢ τούτοις πιστεύοιτε· ἐκ μὲν γὰρ τούτων ῥᾴδιον ἦν ἐξαλειφθῆναι τῷ βουλομένῳ, ἐν ἐκείνοις δὲ τοὺς ἱππεύσαντας ἀναγκαῖον ἦν ὑπὸ τῶν φυλάρχων ἀπενεχθῆναι.  [8] Ἔτι δέ, ὦ βουλή, εἴπερ ἵππευσα, οὐκ ἂν ἦν ἔξαρνος ὡς δεινόν τι πεποιηκώς, ἀλλ᾽ ἠξίουν, ἀποδείξας ὡς οὐδεὶς ὑπ᾽ ἐμοῦ τῶν πολιτῶν κακῶς πέπονθε, δοκιμάζεσθαι. ὁρῶ δὲ καὶ ὑμᾶς ταύτῃ τῇ γνώμῃ χρωμένους, καὶ πολλοὺς μὲν τῶν τότε ἱππευσάντων βουλεύοντας, πολλοὺς δ᾽ αὐτῶν στρατηγοὺς καὶ ἱππάρχους κεχειροτονημένους. ὥστε μηδὲν δι᾽ ἄλλο με ἡγεῖσθε ταύτην ποιεῖσθαι τὴν ἀπολογίαν, ἢ ὅτι περιφανῶς ἐτόλμησάν μου καταψεύσασθαι. Ἀνάβηθι δέ μοι καὶ μαρτύρησον. 9-13. [9]  Περὶ μὲν τοίνυν αὐτῆς τῆς αἰτίας οὐκ οἶδ᾽ ὅ τι δεῖ πλείω λέγειν· δοκεῖ δέ μοι, ὦ βουλή, ἐν μὲν τοῖς ἄλλοις ἀγῶσι περὶ αὐτῶν μόνων τῶν κατηγορημένων προσήκειν ἀπολογεῖσθαι, ἐν δὲ ταῖς δοκιμασίαις δίκαιον εἶναι παντὸς τοῦ βίου λόγον διδόναι. δέομαι οὖν ὑμῶν μετ᾽ εὐνοίας ἀκροάσασθαί μου. ποιήσομαι δὲ τὴν ἀπολογίαν ὡς ἂν δύνωμαι διὰ βραχυτάτων. [10] Ἐγὼ γὰρ πρῶτον μὲν οὐσίας μοι οὐ πολλῆς καταλειφθείσης διὰ τὰς συμφορὰς καὶ τὰς τοῦ πατρὸς καὶ τὰς τῆς πόλεως, δύο μὲν ἀδελφὰς ἐξέδωκα ἐπιδοὺς τριάκοντα μνᾶς ἑκατέρᾳ, πρὸς τὸν ἀδελφὸν δ᾽ οὕτως ἐνειμάμην ὥστ᾽ ἐκεῖνον πλέον ὁμολογεῖν ἔχειν ἐμοῦ τῶν πατρῴων, καὶ πρὸς τοὺς ἄλλους ἅπαντας οὕτως βεβίωκα ὥστε μηδεπώποτέ μοι μηδὲ πρὸς ἕνα μηδὲν ἔγκλημα γενέσθαι. [11] καὶ τὰ μὲν ἴδια οὕτως διῴκηκα· περὶ δὲ τῶν κοινῶν μοι μέγιστον ἡγοῦμαι τεκμήριον εἶναι τῆς ἐμῆς ἐπιεικείας, ὅτι τῶν νεωτέρων ὅσοι περὶ κύβους ἢ πότους ἢ [περὶ] τὰς τοιαύτας ἀκολασίας τυγχάνουσι τὰς διατριβὰς ποιούμενοι, πάντας αὐτοὺς ὄψεσθέ μοι διαφόρους ὄντας, καὶ πλεῖστα τούτους περὶ ἐμοῦ λογοποιοῦντας καὶ ψευδομένους. καίτοι δῆλον ὅτι, εἰ τῶν αὐτῶν ἐπεθυμοῦμεν, οὐκ ἂν τοιαύτην γνώμην εἶχον περὶ ἐμοῦ. [12] ἔτι δ᾽, ὦ βουλή, οὐδεὶς ἂν ἀποδεῖξαι περὶ ἐμοῦ δύναιτο οὔτε δίκην αἰσχρὰν οὔτε γραφὴν οὔτε εἰσαγγελίαν γεγενημένην· καίτοι ἑτέρους ὁρᾶτε πολλά κις εἰς τοιούτους ἀγῶνας καθεστηκότας. πρὸς τοίνυν τὰς στρατείας καὶ τοὺς κινδύνους τοὺς πρὸς τοὺς πολεμίους σκέψασθε οἷον ἐμαυτὸν παρέχω τῇ πόλει. [13] πρῶτον μὲν γάρ, ὅτε τὴν συμμαχίαν ἐποιήσασθε πρὸς Βοιωτοὺς καὶ εἰς Ἁλίαρτον ἔδει βοηθεῖν, ὑπὸ Ὀρθοβούλου κατειλεγμένος ἱππεύειν ἐπειδὴ πάντας ἑώρων τοῖς μὲν ἱππεύουσιν ἀσφάλειαν εἶναι δεῖν νομίζοντας, τοῖς δ᾽ ὁπλίταις κίνδυνον ἡγουμένους, ἑτέρων ἀναβάντων ἐπὶ τοὺς ἵππους ἀδοκιμάστων παρὰ τὸν νόμον ἐγὼ προσελθὼν ἔφην τῷ Ὀρθοβούλῳ ἐξαλεῖψαί με ἐκ τοῦ καταλόγου, ἡγούμενος αἰσχρὸν εἶναι τοῦ πλήθους μέλλοντος κινδυνεύειν ἄδειαν ἐμαυτῷ παρασκευάσαντα στρατεύεσθαι. Καί μοι ἀνάβηθι, Ὀρθόβουλε.  [14] Συλλεγέντων τοίνυν τῶν δημοτῶν πρὸ τῆς ἐξόδου, εἰδὼς αὐτῶν ἐνίους πολίτας μὲν χρηστοὺς ὄντας καὶ προθύμους, ἐφοδίων δὲ ἀποροῦντας, εἶπον ὅτι χρὴ τοὺς ἔχοντας παρέχειν τὰ ἐπιτήδεια τοῖς ἀπόρως διακειμένοις. καὶ οὐ μόνον τοῦτο συνεβούλευον τοῖς ἄλλοις, ἀλλὰ καὶ αὐτὸς ἔδωκα δυοῖν ἀνδροῖν τριάκοντα δραχμὰς ἑκατέρῳ, οὐχ ὡς πολλὰ κεκτημένος, ἀλλ᾽ ἵνα παράδειγμα τοῦτο τοῖς ἄλλοις γένηται. Καί μοι ἀνάβητε. ΜΑΡΤΥΡΕΣ [15] Μετὰ ταῦτα τοίνυν, ὦ βουλή, εἰς Κόρινθον ἐξόδου γενομένης καὶ πάντων προειδότων ὅτι δεήσει κινδυνεύειν, ἑτέρων ἀναδυομένων ἐγὼ διεπραξάμην ὥστε τῆς πρώτης τεταγμένος μάχεσθαι τοῖς πολεμίοις· καὶ μάλιστα τῆς ἡμετέρας φυλῆς δυστυχησάσης, καὶ πλείστων ἐναποθανόντων, ὕστερος ἀνεχώρησα τοῦ σεμνοῦ Στειριῶς τοῦ πᾶσιν ἀνθρώποις δειλίαν ὠνειδικότος.  [16] καὶ οὐ πολλαῖς ἡμέραις ὕστερον μετὰ ταῦτα ἐν Κορίνθῳ χωρίων ἰσχυρῶν κατειλημμένων, ὥστε τοὺς πολεμίους μὴ δύνασθαι παριέναι, Ἀγησιλάου δ᾽ εἰς τὴν Βοιωτίαν ἐμβαλόντος ψηφισαμένων τῶν ἀρχόντων ἀποχωρίσαι τάξεις αἵτινες βοηθήσουσι, φοβουμένων ἁπάντων (εἰκότως, ὦ βουλή· δεινὸν γὰρ ἦν ἀγαπητῶς ὀλίγῳ πρότερον σεσωσμένους ἐφ᾽ ἕτερον κίνδυνον ἰέναι) προσελθὼν ἐγὼ τὸν ταξίαρχον ἐκέλευον ἀκληρωτὶ τὴν ἡμετέραν τάξιν πέμπειν. [17] ὥστ᾽ εἴ τινες ὑμῶν ὀργίζονται τοῖς τὰ μὲν τῆς πόλεως ἀξιοῦσι πράττειν, ἐκ δὲ τῶν κινδύνων ἀποδιδράσκουσιν, οὐκ ἂν δικαίως περὶ ἐμοῦ τὴν γνώμην ταύτην ἔχοιεν· οὐ γὰρ μόνον τὰ προσταττόμενα ἐποίουν προθύμως, ἀλλὰ καὶ κινδυνεύειν ἐτόλμων. καὶ ταῦτ᾽ ἐποίουν οὐχ ὡς οὐ δεινὸν ἡγούμενος εἶναι Λακεδαιμονίοις μάχεσθαι, ἀλλ᾽ ἵνα, εἴ ποτε ἀδίκως εἰς κίνδυνον καθισταίμην, διὰ ταῦτα βελτίων ὑφ᾽ ὑμῶν νομιζόμενος ἁπάντων τῶν δικαίων τυγχάνοιμι. Καί μοι ἀνάβητε τούτων μάρτυρες. ΜΑΡΤΥΡΕΣ 18-19. [18] Τῶν τοίνυν ἄλλων στρατειῶν καὶ φρουρῶν οὐδεμιᾶς ἀπελείφθην πώποτε, ἀλλὰ πάντα τὸν χρόνον διατετέλεκα μετὰ τῶν πρώτων μὲν τὰς ἐξόδους ποιούμενος, μετὰ τῶν τελευταίων δὲ ἀναχωρῶν. καίτοι χρὴ τοὺς φιλοτίμως καὶ κοσμίως πολιτευομένους ἐκ τῶν τοιούτων σκοπεῖν, ἀλλ᾽ οὐκ εἴ τις κομᾷ, διὰ τοῦτο μισεῖν· τὰ μὲν γὰρ τοιαῦτα ἐπιτηδεύματα οὔτε τοὺς ἰδιώτας οὔτε τὸ κοινὸν τῆς πόλεως βλάπτει, ἐκ δὲ τῶν κινδυνεύειν ἐθελόντων πρὸς τοὺς πολεμίους ἅπαντες ὑμεῖς ὠφελεῖσθε. [19] ὥστε οὐκ ἄξιον ἀπ᾽ ὄψεως, ὦ βουλή, οὔτε φιλεῖν οὔτε μισεῖν οὐδένα, ἀλλ᾽ ἐκ τῶν ἔργων σκοπεῖν· πολλοὶ μὲν γὰρ μικρὸν διαλεγόμενοι καὶ κο σμίως ἀμπεχόμενοι μεγάλων κακῶν αἴτιοι γεγόνασιν, ἕτεροι δὲ τῶν τοιούτων ἀμελοῦντες πολλὰ κἀγαθὰ ὑμᾶς εἰσιν εἰργασμένοι.  20-21                   ΕΠΙΛΟΓΟΣ [20] ῎Ηδη δέ τινων ᾐσθόμην, ὦ βουλή, καὶ διὰ ταῦτα ἀχθομένων μοι, ὅτι νεώτερος ὢν ἐπεχείρησα λέγειν ἐν τῷ δήμῳ. ἐγὼ δὲ τὸ μὲν πρῶτον ἠναγκάσθην ὑπὲρ τῶν ἐμαυτοῦ πραγμάτων δημηγορῆσαι, ἔπειτα μέντοι καὶ ἐμαυτῷ δοκῶ φιλοτιμότερον διατεθῆναι τοῦ δέοντος, ἅμα μὲν τῶν προγόνων ἐνθυμούμενος, ὅτι οὐδὲν πέπαυνται τὰ τῆς πόλεως πράττοντες, [21] ἅμα δὲ ὑμᾶς ὁρῶν (τὰ γὰρ ἀληθῆ χρὴ λέγειν) τοὺς τοιούτους μόνους ἀξίους <τινὸς> νομίζοντας εἶναι· ὥστε ὁρῶν ὑμᾶς ταύτην τὴν γνώμην ἔχοντας τίς οὐκ ἂν ἐπαρθείη πράττειν καὶ λέγειν ὑπὲρ τῆς πόλεως; ἔτι δὲ τί ἂν τοῖς τοιούτοις ἄχθοισθε; οὐ γὰρ ἕτεροι περὶ αὐτῶν κριταί εἰσιν, ἀλλ᾽ ὑμεῖς.

ΠΡΟΟΙΜΙΟ 1-3. [1] Αν δεν γνώριζα καλά, βουλευτές, ότι οι κατήγοροι επιδιώκουν με κάθε τρόπο να με βλάψουν, θα τους χρωστούσα μεγάλη ευγνωμοσύνη για την κατηγορία αυτή. Γιατί πιστεύω ότι για χάρη αυτών που συκοφαντούνται άδικα εκείνοι είναι αίτιοι των πιο μεγάλων καλών, όσοι τυχόν τους αναγκάζουν να λογοδοτήσουν για τις πράξεις της ζωής τους. [2] Γιατί εγώ έχω τόσο μεγάλη εμπιστοσύνη στον εαυτό μου, ώστε ελπίζω ότι και αν ακόμη υπάρχει κάποιος που να φέρεται άσχημα [ή εχθρικά] απέναντί μου, όταν ακούσει εμένα ν’ αναφέρομαι στα όσα έχουν γίνει, θ’ αλλάξει γνώμη και στο υπόλοιπο διάστημα θα με θεωρήσει πολύ καλύτερο. [3]  Και έχω την αξίωση, βουλευτές, αν σας αποδείξω αυτό μόνο, ότι διάκειμαι φιλικά στο παρόν πολίτευμα και ότι έχω αναγκαστεί να συμμετέχω στους ίδιους κινδύνους μ’ εσάς, να μην υπάρξει καμιά επιπλέον ωφέλεια σε ’μένα. Εάν όμως φαίνομαι ότι και στα υπόλοιπα έχω ζήσει με μέτρο και πολύ αντίθετα προς τη γνώμη και προς τα λόγια των εχθρών, σας ζητώ μεν να με υποβάλλετε σε δοκιμασία, απ’ την άλλη όμως να θεωρείτε ότι αυτοί είναι χειρότεροι. Και πρώτα θα σας αποδείξω ότι δεν ανήκα στην τάξη των ιππέων ούτε ήμουν στην πατρίδα στα χρόνια των τριάκοντα, ούτε συμμετείχα στο τότε πολίτευμα. ΔΙΗΓΗΣΗ-ΑΠΟΔΕΙΞΗ 4-19. [4] Δηλαδή εμάς ο πατέρας πριν τη συμφορά στον Ελλήσποντο μας έστειλε να ζήσουμε κοντά στον Σάτυρο στον Πόντο και ούτε, όταν καθαιρέθηκαν τα τείχη, επιστρέψαμε στην πατρίδα, ούτε όταν άλλαξε το πολίτευμα, αλλά ήρθαμε πριν επιστρέψουν απ’ την εξορία απ’ τη Φυλή στον Πειραιά νωρίτερα από πέντε μέρες. [5] Και όμως, ούτε εμείς ήταν φυσικό, καθώς φτάσαμε μέσα σε τέτοιες χρονικές περιστάσεις να θέλουμε να συμμετέχουμε σε ξένους κινδύνους, ούτε εκείνοι φαίνονται να έχουν τέτοια γνώμη, ώστε να δώσουν δικαιώματα στη διοίκηση της πολιτείας σε όσους ήταν μακριά απ’ την πατρίδα και δεν είχαν κάνει κανένα αδίκημα, αλλά περισσότερο στερούσαν τα πολιτικά δικαιώματα απ’ αυτούς που από κοινού κατέλυσαν τη δημοκρατία. [6] Έπειτα, το να εξετάσει κανείς όσους ήταν στους ιππείς με βάση την πινακίδα, είναι αφελές. Γιατί μέσα σ’ αυτή δεν αναγράφονται πολλοί απ’ αυτούς που έχουν ομολογήσει ότι υπήρξαν ιππείς, ενώ έχουν γραφεί μέσα μερικοί απ’ αυτούς που ζούσαν μακριά. Και αυτό είναι ο μεγαλύτερος έλεγχος (της κατηγορίας). Όταν δηλαδή επιστρέψατε απ’ την εξορία αποφασίσατε με ψήφισμα οι φύλαρχοι να παραδώσουν κατάλογο των ιππέων, για να εισπράξετε απ’ αυτούς πίσω το επίδομα. [7] Για ’μένα συνεπώς κανείς δε θα μπορούσε ν’ αποδείξει ούτε ότι αναγράφηκα απ’ τους φυλάρχους ούτε ότι παραδόθηκα στους συνηγόρους του δημοσίου ούτε ότι επέστρεψα πίσω το επίδομα. Κι όμως είναι σ’ όλους εύκολο να καταλάβουν αυτό, ότι δηλαδή ήταν αναγκαίο για τους φυλάρχους, αν δεν φανέρωναν όσους κατείχαν τα επιδόματα, να τιμωρηθούν οι ίδιοι. Ώστε πολύ πιο δίκαια θα μπορούσατε να εμπιστευτείτε εκείνους τους καταλόγους ( των φυλάρχων) παρά τούτους. Γιατί απ’ αυτούς ήταν εύκολο για όποιον ήθελε να σβηστεί, ενώ σ’ εκείνους ήταν αναγκαίο οι ιππείς να καταγραφούν απ’ τους φυλάρχους. [8] Ακόμη δε, βουλευτές, και στην περίπτωση που υπήρξα ιππέας, δε θα το αρνιόμουν σα να έχω κάνει κάτι φοβερό, αλλά θα απαιτούσα, αν πρώτα αποδείκνυα ότι κανείς απ’ τους πολίτες δεν έχει από ’μένα κακοποιηθεί, να μπω στη διαδικασία της δοκιμασίας. Και βλέπω πως και ’σεις έχετε την ίδια γνώμη, και πολλούς απ’ όσους υπήρξαν τότε ιππείς να είναι βουλευτές, πολλούς δε απ’ αυτούς να έχουν εκλεγεί στρατηγοί και ίππαρχοι. Συνεπώς για κανένα άλλο λόγο μη νομίσετε ότι απολογήθηκα έτσι, παρά για το ότι φανερά τόλμησαν να ψευδολογήσουν σε βάρος μου. Κι ανέβα για χάρη μου στο βήμα και δώσε μαρτυρίες. 9-13. [9] Για την ίδια λοιπόν την κατηγορία δε γνωρίζω για ποιο λόγο χρειάζεται να πω περισσότερα. Έχω την εντύπωση όμως, βουλευτές, ότι στους άλλους δικαστικούς αγώνες ταιριάζει κανείς ν’ απολογείται για τις ίδιες και μόνο τις κατηγορίες, στη διαδικασία όμως των δοκιμασιών (πιστεύω ότι) είναι δίκαιο να λογοδοτεί κανείς για το σύνολο της ζωής του. Ζητώ λοιπόν από ’σας να με ακούσετε με ευνοϊκή διάθεση. Και θα κάνω την απολογία μου όπως τυχόν μπορέσω με τα πιο σύντομα λόγια. (και θ’ απολογηθώ με όσο πιο σύντομο τρόπο μπορέσω). [10] Γιατί εγώ πρώτα-πρώτα, παρόλο που δε μου είχε αφεθεί μεγάλη περιουσία εξ αιτίας των συμφορών και του πατέρα και της πόλης, πάντρεψα δύο αδελφές προικίζοντας με τριάντα μνες την κάθε μία κι έκανα τη μοιρασιά (της περιουσίας) έτσι με τον αδελφό μου, ώστε εκείνος να ομολογεί ότι κατέχει περισσότερη από ’μένα πατρική περιουσία, και απέναντι προς όλους τους υπόλοιπους έτσι έζησα τη ζωή μου, ώστε ποτέ να μη διατυπωθεί κάποιο παράπονο σε βάρος μου από κανέναν. [11] Και την ιδιωτική μου ζωή με τον ίδιο τρόπο διεύθυνα. Κι όσον αφορά στο δημόσιο βίο, θεωρώ μεγαλύτερη απόδειξη της δικής μου τιμιότητας ότι απ’ τους νεώτερους όσοι στα ζάρια ή στα ποτά ή στις παρόμοιες ακολασίες τυχαίνει να χάνουν τον καιρό τους θα τους δείτε όλους αυτούς να ’ναι διαφορετικοί από ’μενα και να πλάθουν πολλούς μύθους και να διαδίδουν (πολλά) ψεύδη σε βάρος μου. Κι όμως είναι φανερό, ότι, αν επιδιώκαμε τα ίδια πράγματα, δε θα είχαν τέτοιου είδους γνώμη για ’μένα. [12] Ακόμη, βουλευτές, κανείς δε θα μπορούσε ν’ αποδείξει για ’μένα ότι υπήρξε ούτε βρόμικη ιδιωτική δίκη, ούτε έγγραφη καταγγελία ούτε μήνυση για δημόσιο αδίκημα. Κι όμως βλέπετε άλλους πολύ συχνά να έχουν εμπλακεί σε τέτοιου είδους δικαστικούς αγώνες. προς τις εκστρατείες και προς τους κινδύνους απέναντι στους εχθρούς σκεφτείτε πόσο πρόθυμα εκπληρώνω το καθήκον μου προς την πατρίδα. [13] Πρώτα-πρώτα δηλαδή όταν κάνατε συμμαχία με τους Βοιωτούς κα έπρεπε να βοηθήσετε στην Αλίαρτο, αν και είχα καταγραφεί απ’ τον Ορθόβουλο στους ιππείς, επειδή έβλεπα ότι όλοι πίστευαν ότι οι ιππείς έπρεπε να ήταν ασφαλείς, ενώ οι οπλίτες βρίσκονταν σε κίνδυνο, κι ενώ άλλοι είχαν καταταγεί στο ιππικό χωρίς να έχουν δοκιμαστεί και παράνομα, εγώ παρουσιάστηκα στον Ορθόβουλο και του είπα να με διαγράψει απ’ τον κατάλογο των ιππέων, επειδή πίστευα ότι είναι ντροπή, ενώ ο κύριος όγκος του στρατού επρόκειτο να εκτεθεί σε κίνδυνο, να εκστρατεύσω εγώ έχοντας προσφέρει ασφάλεια στον εαυτό μου. Και για χάρη μου, Ορθόβουλε, ανέβα στο βήμα (να καταθέσεις). [14] Όταν λοιπόν συγκεντρώθηκαν οι δημότες πριν την εκστρατεία, επειδή γνώριζα ότι μερικοί από αυτούς ήταν ενάρετοι και με ψυχισμό, στερούνταν όμως τα απαραίτητα εφόδια, είπα ότι εκείνοι που έχουν τη δυνατότητα πρέπει να παρέξουν τα απαραίτητα σε εκείνους με οικονομική στενότητα. Και όχι μόνο συμβούλευα αυτό στους άλλους, αλλά και ο ίδιος έδωσα σε δύο άνδρες τριάντα δραχμές στο καθένα, όχι πως είχα πολλά, αλλά για να γίνει αυτό παράδειγμα στους άλλους. Και για χάρη μου ανεβείτε στο βήμα. ΜΑΡΤΥΡΕΣ [15] Μετά από αυτά λοιπόν, βουλευτές ,όταν έγινε η εκστρατεία στην Κόρινθο και όλοι ήξεραν από πριν ότι θα χρειαστεί να εκτεθούν σε κίνδυνο, ενώ πολλοί απέφευγαν τη μάχη, εγώ κατάφερα ώστε παραταγμένος στην πρώτη γραμμή να πολεμήσω τους εχθρούς· και μάλιστα, ενώ η δική μας φυλή είχε βαριές απώλειες και πάρα πολλοί πέθαναν εκεί, αποχώρησα ακόμα πιο μετά κι από τον περήφανο Στειριέα, που λοιδορούσε όλους τους ανθρώπους για δειλία.  [16] Και όχι πολλές μέρες μετά από αυτά κι ενώ πολλές οχυρές θέσεις είχαν καταληφθεί στην Κόρινθο για να μην μπορούν να περνούν οι εχθροί, επειδή ο Αγησίλαος εισέβαλε στη Βοιωτία και ψήφισαν οι άρχοντες να αποχωρήσουν τμήματα για να βοηθήσουν, ενώ όλοι φοβούνταν (λογικό, βουλευτές· γιατί ήταν φοβερό, ενώ μετά βίας σώθηκαν πριν λίγο να ριχτούν σε άλλο κίνδυνο) παρουσιάστηκα εγώ στον ταξίαρχο και του πρότεινα να στείλει χωρίς κλήρο τη δική μου παράταξη. [17] Λοιπόν, αν κάποιοι από σας οργίζονται με αυτούς που απαιτούν να διαχειρίζονται τα σχετικά με την πόλη, όμως αποφεύγουν τους κινδύνους, δεν θα είχαν και δίκαια αυτή τη γνώμη για μένα· γιατί όχι μόνο εκτελούσα με προθυμία τις εντολές, αλλά τολμούσα να κινδυνεύσω. Και αυτά τα έκανα όχι επειδή πίστευα ότι δεν είναι φοβερό να πολεμά κανείς τους Λακεδαιμόνιους, αλλά προκειμένου αν έπλεκα άδικα σε μια δικαστική διαμάχη, με βάση όλα αυτά να έχετε θετικότερη γνώμη για ‘μένα και να τύχω κάθε δίκαιο. Και για χάρη μου, ανεβείτε μάρτυρες γι’ αυτά. ΜΑΡΤΥΡΕΣ 18-19. [18] Δεν παραμέλησα λοιπόν ποτέ καμία απ’ τις υπόλοιπες εκστρατείες και φρουρές, αλλά όλο το χρονικό διάστημα συνέχεια εκστράτευα ανάμεσα στους πρώτους και επέστρεφα πίσω (υποχωρούσα) με τους τελευταίους. Κι όμως πρέπει από τέτοιες πράξεις να εξετάζετε όσους ασχολούνται με φιλοδοξία και φρόνηση με τις κοινές υποθέσεις, κι όχι αν κάποιος έχει μακριά μαλλιά, για τούτο να τον μισείτε. Γιατί τέτοιου είδους συνήθειες δε βλάπτουν ούτε τους πολίτες, ούτε το δημόσιο, ενώ απ’ αυτούς που θέλουν να ριψοκινδυνεύουν απέναντι στους εχθρούς όλοι  εσείς ωφελείσθε. [19] Επομένως δεν είναι άξιο, βουλευτές, με βάση τα εξωτερικά γνωρίσματα ούτε ν’ αγαπάτε ούτε να μισείτε κανένα, αλλά να εξετάζετε απ’ τις πράξεις. Γιατί πολλοί, αν και είναι λιγομίλητοι και ντύνονται με ευπρέπεια, έχουν γίνει αίτιοι μεγάλων συμφορών, ενώ άλλοι παρόλο που αδιαφορούν για τέτοια πράγματα, σας έχουν προσφέρει πολλές σπουδαίες υπηρεσίες. 20-21               ΕΠΙΛΟΓΟΣ [20] Ήδη, βουλευτές, κατάλαβα ότι μερικοί ενοχλήθηκαν μαζί μου και γι’ αυτά, ότι παρόλο που είμαι νεότερος επιχείρησα να μιλήσω στην εκκλησία του δήμου. Εγώ όμως πρώτ’ απ’ όλα αναγκάστηκα να μιλήσω δημόσια για υποθέσεις δικές μου, έπειτα βέβαια και για τον εαυτό μου πιστεύω ότι έχω επιδείξει μεγαλύτερη φιλοδοξία απ’ αυτή που πρέπει, και επειδή από τη μία έχω στο νου μου τους προγόνους, γιατί ποτέ δεν έπαψαν ν’ ασχολούνται με την πολιτική, [21] κι απ’ την άλλη επειδή βλέπω εσάς (γιατί πρέπει να λέμε την αλήθεια) ότι τέτοιους ανθρώπους μόνο θεωρείτε ότι είναι άξιοι, ώστε βλέποντας εσάς να έχετε αυτή την αντίληψη, ποιος δε θα παρακινούταν να πράττει και να λέει για χάρη της πόλης; Ακόμη, για ποιο λόγο ενοχλείστε με τέτοιους πολίτες; Γιατί δεν υπάρχουν άλλοι κριτές γι’ αυτούς, αλλά εσείς.

Μπορείτε να κατεβάσετε σε μορφή pdf τη μετάφραση πατώντας εδώ. Σημειώνεται ότι για να τη διαβάσετε πρέπει να έχετε εγκαταστήσει στον υπολογιστή σας κάποια έκδοση του Acrobat Reader. Επίσης δείτε σε φωτογραφία προηγούμενης ανάρτησης πώς κάνουμε λήψη όταν πάμε στη σελίδα.